Elektronica maakt werk brandweermensen veiliger

Kan technologie de risico’s voor brandweermannen-en vrouwen verkleinen en  zelfs mensenlevens redden? Volgens Robbert Heinecke, manager Team Digitale Verkenning Brandweer Nederland bij het NIPV, is het antwoord een volmondig ‘ja’. Heinecke bedacht samen met brandweercollega’s technologische toepassingen die het brandweerwerk effectiever, efficiënter en veiliger maken, waaronder de blusrobot. Tijdens het D&E event in Den Bosch spreekt hij over de boeiende combinatie van elektronica en incidentbestrijding.  

Schrijf je kosteloos in voor de lezing en het event

De recente vuurramp in Valencia, waarbij een flatgebouw van veertien verdiepingen binnen enkele minuten volledig uitbrandde, maakt nogmaals duidelijk hoe belangrijk en gevaarlijk het werk van de brandweer is. Want ook deze keer waren er brandweermannen onder de slachtoffers.  “Het is geweldig werk, maar ook  onvoorspelbaar en risicovol,” vertelt Heinecke die zelf ooit als vrijwilliger bij de brandweer begon en daarna in dienst ging als ICT-specialist. Operationeel klom hij op tot Officier van Dienst (OvD), waardoor hij goed inzicht kreeg in de problemen waar brandweermensen in de dagelijkse praktijk tegenaan lopen.

Schade beperken
“Tijdens grote incidenten waar ik zelf als OvD leiding gaf, zag ik de behoefte naar de inzet van onbemande systemen zoals indoor en outdoor drones maar ook blusrobots.” Een Nederlands pompenbedrijf gaf Heinecke de kans om een verkenningsrobot te ontwikkelen die ook kon blussen, passend bij het risicovolle werk van brandweermensen. Een dergelijke robot bleek nog niet te bestaan. Samen met collega’s bouwde Heinecke elke donderdagavond in de brandweerkazerne aan het project.

“We deden dit in onze vrije tijd, omdat we echt overtuigd waren van het belang van een blusrobot. Niet alleen voor de veiligheid van brandweerpersoneel, maar ook voor de maatschappij. Als je een brand sneller onder controle krijgt, voorkom je veel menselijk leed en beperk je schade,” vertelt de bevlogen brandweerman. “De robot zelf is in de basis eenvoudig: een bestuurbaar rupsvoertuig met een waterkanon erop, tien camera’s en veel sensoren. Een van de uitdagingen zat hem in het beschermen van de elektronica. De robot moest én bestand zijn tegen water én tegen extreem hoge temperaturen tot wel 1100 graden Celsius.”

Brutus
Na een half jaar was Brutus, zoals de blusrobot gekscherend genoemd word, klaar voor gebruik. En dit heugelijke feit bleef niet onopgemerkt. “Onze zakelijke partner zag ook de potentie van Brutus en heeft de robot doorontwikkeld tot wat het nu is.” Na dit succes hadden Heinecke en zijn collega’s de smaak te pakken.

“Technologisch gezien is er zoveel mogelijk op het gebied van incidentbestrijding. En je hoeft het wiel niet opnieuw uit te vinden. Het is vaak een kwestie van creatief denken door te onderzoeken hoe je bestaande technologieën op een nieuwe manier in kan zetten. We gebruiken bijvoorbeeld drones die eigenlijk zijn ontwikkeld voor de inspectie van riolen en tanks. Wij hebben alleen strategieën en tactieken ontwikkeld, waardoor de drones nu ook ingezet kunnen worden in de extreme omstandigheden van het brandweerwerk.”

Brandend schip
Ondertussen is Heinecke met zijn teamgenoten alweer bezig met het volgende project. “De brandweer zet drones voornamelijk in voor beeldvorming, maar je kan er veel meer mee. Op dit moment werken we aan de ontwikkeling van een blusdrone die circa zestig liter water vervoert. Het water wordt tijdens het blussen omgezet in nevel waardoor je met zestig liter heel gericht een vuurhaard van bovenaf kan bestrijden. Zeker in combinatie met een RGB- en warmtebeeldcamera in de drone die de incidentlocatie goed in beeld brengt.”

Dit is niet alleen effectief, maar ook veilig. Sommige branden zijn namelijk te gevaarlijk om met mensen te bestrijden, bijvoorbeeld als er giftige dampen vrijkomen of als er instortingsgevaar dreigt. Heinecke: “Nieuwe technologische ontwikkelingen en de energietransitie brengen andere en soms grotere risico’s met zich mee. “Een brand in een elektrische auto of een voertuig die wordt aangedreven door waterstof kan je niet op traditionele wijze blussen. Dat is levensgevaarlijk. Een onbemande drone of robot biedt dan uitkomst.”

Bemande drone
Soms doen zich situaties voor waarbij de fysieke aanwezigheid van een brandweerman-of vrouw juist wel gewenst is, maar het niet kan. Heinecke: “Denk aan een brandend schip op de Noordzee. Het is dan van cruciaal belang om zo snel mogelijk brandweermensen en gereedschap aan boord te krijgen. In dat geval zou je een drone in kunnen zetten die mensen door de lucht van de wal naar het schip vervoert in plaats van of samen met een helikopter. Een normale drone heeft een maximaal take-off-gewicht van 25 kilo, maar wij werken aan een drone die geschikt is voor een kort bemand transport met mensen en/of gereedschap. Deze ontwikkelingen zijn in aantocht. In Azië zijn hier al kleinschalige proeven mee gedaan en we gaan nu ook in Nederland de eerste stappen zetten.”

Als alles volgens schema verloopt, zijn de eerste prototypes van de nieuwe drones in september van dit jaar klaar en kan het testen beginnen. Heinecke: “We starten met een test tot zestig kilo materiaal (of zestig liter water) en van daaruit bouwen we het uit. We hopen dat we voor het eind van dit jaar of begin volgend jaar met mensen kunnen testen.”

Koploper
Hoewel er nog veel werk aan de winkel is, loopt Nederland internationaal gezien volgens Heinecke ‘mijlenver’ voor als het gaat om de inzet van technologie binnen de brandweer. “De sector is van oudsher conservatief, maar iedereen beseft dat traditionele brandbestrijdingsmiddelen niet langer voldoen. De stijgende populariteit van elektrische auto’s, de opkomst van alternatieve energiebronnen en steeds hogere gebouwen dwingen ons om te innoveren en nieuwe technieken toe te passen. Niet alleen om de risico’s van het brandweerwerk te verkleinen, maar ook om branden tijdig in de kiem te smoren. Dit is nu al mogelijk door de data van verkennende drones te combineren met AI. De technieken zijn er, maar we doen er nog te weinig mee”.

Draagvlak
Om het draagvlak voor innovatie te vergroten, deelt Heinecke zijn ervaringen graag met bezoekers en potentiële partners op het D&E event. De focus ligt op de uitdagingen rond de elektronica in de apparatuur. “Ik hoop dat het publiek inziet welke enorme belangen er op het spel staan en dat bedrijven met ons mee willen denken. We staan open voor nieuwe ideeën.”  

Wil jij de presentatie van Heinecke live bijwonen, dan nodigen we je van harte uit voor een kosteloos bezoek aan het D&E event op 20 maart in ’s-Hertogenbosch.
Inschrijven kan gratis via de website van het event.

Fotograaf: Megin Zondervan