Gesture controlled lighting

Breekijzer om bij de grote lichtbedrijven der aarde binnen te komen.

Wij moeten terug naar het jaar 2003. Vanaf een zolderkamer werkten Pepijn Herman en Frank Boon met hun elektrotechnisch ingenieursbureau Metatronics aan een meetsysteem om waterkwaliteit te meten in semiprofessionele installaties. Toen na een lange periode van productontwikkeling de twee ondernemers beseften de markt van afnemers niet goed genoeg in beeld te hebben, ging het roer radicaal om. ‘Marketing bleek niet ons ding’, memoreert Herman. ‘Wij besloten ons daarom toe gaan leggen op het ontwikkelen van elektronica in opdracht van derden. En anno 2014 zijn wij klaar om een vooraanstaande positie in de wereld van led-verlichting te verwerven, onder meer via gebaargestuurde verlichting.’

Zo’n vijf jaar geleden deed Metatronics haar intrede in de lichtmarkt. Veel Eindhovense designers kwamen met hun ideeën over trendy verlichting bij Metatronics terecht. ‘Wij hebben onder meer lampen van internationale faam gerealiseerd voor Sander Mulder en Jos Kranen. Zij waren hun tijd ver vooruit’, licht Herman toe.

Gebaarinteractie
De afzet van Metatronics blijft echter niet beperkt tot de lichtmarkt. Zo wordt ook aan gaming devices, interactief speelgoed en power managementsystemen voor bijvoorbeeld elektrische fietsen gewerkt. De basis? Herman: ‘Het maken van slimme elektronische producten via user centered design. De gebruiker staat centraal. In die niche zijn wij de grootste.’

En met led is een voor Metatronics snelgroeiende markt genoemd. Led behoort tot de zes kerntechnologieën die Metatronics in huis heeft. Naast led zijn dit energy, smart solutions, sensoren, user interface, connectiviteit en lumotion (gebaarinteractie). Herman: ‘Geïnspireerd door het Amerikaanse bedrijf IDO hanteren wij de designfi losofi e dat je bij productontwerp multidisciplinair werkt, vanuit elk aspect naar het doel van het product kijkt en naar wat de eindgebruiker doet. Op die manier stellen wij de technologie maximaal ten diensten van de eindgebruiker.’

Gamechanger
De producten waar Metatronics aan werkt doen volgens Herman dan ook meer dan je in eerste instantie zou verwachten. ‘Het is niet langer genoeg als een (led-)lamp enkel licht geeft. Een lamp is door de opkomst van led eveneens een interactief apparaat dat zich aan de gebruiker dient aan te passen in plaats van andersom. Een van de technologieën die wij hebben ontwikkeld en gepatenteerd is het bedienen van een lamp met gebaren. De sector worstelt nog met de toegevoegde waarde van slimheid van verlichting, bediening met gebaren is natuurlijk een tastbaar voorbeeld.’

Volgens Herman is het verder wachten op het eerste bedrijf dat een ‘wifi connected’ retrofi t led-lamp introduceert. ‘Als de grote jongens daadwerkelijk met een connected device komen is de toegevoegde waarde gevonden. Want de toegevoegde waarde zit niet in de lamp zelf, maar aan de achterkant. Led is geaccepteerd in de markt als de lichtbron van de komende jaren. Nu moet echter de gamechanger die led toegevoegde waarde laat bieden komen. Wij gaan toe naar een wereld van connected lampen die via een platform kunnen communiceren met andere systemen. Denk aan alarm- of detectiesystemen om licht te dimmen en te koppelen. Philips is daar best ver mee, maar er is nog geen open standaard.’

Connected device
Bovendien is er volgens Herman voor de gevestigde orde in de lichtindustrie het risico dat een halfgeleiderbedrijf als Samsung in de markt van connected lampen stapt. ‘Dan hebben de traditionele spelers een probleem, want een bedrijf als Samsung kan ontzettend veel waarde toevoegen op het gebied van connectivity en services. Anderzijds hebben de grote lichtbedrijven de distributiekanalen voor verlichting in handen. Voor een bedrijf als Philips is het daarom zaak de standaard te zetten en deze door de markt te laten accepteren.’
Om het gevaar van nieuwe toetreders als Samsung uit te bannen ziet Herman ook een rol voor Metatronics weggelegd. ‘Een bedrijf als Osram is sterk in het maken van lampen maar mist de competentie om connected devices te maken. Wij kunnen voor hen touch, interface en wireless technologie op één hoop vegen en koppelen. Een complex systeem als smart lighting vergt een system integrator zoals Metatronics. Bovendien zijn wij als geen ander in staat om in een snel tempo voor hoge productievolumes te ontwikkelen.’

Want waar  binnen de Nederlandse maakindustrie het credo de laatste jaren ‘high mix, low volume’ is, ziet Herman dit juist anders. ‘Voor machinebouwers is een dergelijk motto inderdaad van toepassing, maar voor de consumentenmarkt niet. Daar staat usability en daarmee de kunst van het weglaten voorop. Veel grote bedrijven duwen een technologie in de markt en stoppen er veel te veel zaken in waardoor een te complex product ontstaat.’

Licht als service
De lichtbedrijven moeten zich in de visie van Herman dan ook omtoveren van lichtnaar serviceorganisatie. ‘Licht als service is een wereldwijde trend. Een klant betaalt straks niet meer voor een duur led-lampje maar voor een gezond leven, betere nachtrust, efficiënt werken, enzovoorts. Aan een consument is dat misschien in eerste aanzet lastig te verkopen, maar als je een bedrijf kunt laten zien dat zijn werknemers vijf procent effi ciënter werken door een bepaalde lichtbron heb je een business case.’ Herman verwacht binnen twee tot drie jaar de eerste grote platforms die dit aanbieden. ‘Het zal geen vijf jaar meer duren. Degene die er vijf jaar over doet gaat het niet redden. Vergelijk het maar met de markt van de mobiele telefonie. Nokia miste een afslag op de snelweg en haar marktaandeel werd verpulverd.’

Concurrentievoordeel
De Metatronics-oprichter is overtuigd dat zijn bedrijf een rol kan spelen in dit wereldwijde geweld. ‘Wij zijn met een aantal bedrijven in gesprek om onze technologie beschikbaar te stellen waardoor zij concurrentievoordeel kunnen behalen. In plaats van zelf het wiel opnieuw uit te willen vinden, kunnen wij hun product versneld maken. Een van de breekijzers die wij qua technologie in huis hebben is het gepatenteerde gesture controlled lighting, de gebaargestuurde verlichting. Wij willen deze kennis en kunde voor de grote lichtbedrijven gaan inzetten. Het helpt ons bedrijf op de kaart te zetten. Tegelijkertijd besef ik als geen ander dat het intellectueel eigendom altijd maar beperkt houdbaar is. Wij hebben twee tot drie jaar de tijd om bij de grote lichtbedrijven der aarde binnen te komen. Vervolgens zijn wij in staat voor deze bedrijven de gehele systeemintegratie van het led-product en zelfs de productie te verzorgen.’

Deze ambitieuze plannen van Herman moeten tot een forse groei van het bedrijf leiden. ‘Het aantal werknemers zal in de komende jaren met dertig tot veertig procent toenemen. De omzet moet zelfs verviervoudigen. Van een urenfabriek worden wij daarbij steeds meer een productenfabriek. Waar onze omzet nu nog voor tachtig procent uit dienstverlening en twintig procent uit productie komt, is het ons doel dat in de komende jaren om te draaien.’

LEDs Magazine, Juni 2014