Hoe slimme verlichting een gebouw intelligenter maakt
Door LED-verlichting toe te passen in een pand kunnen er naast licht ook direct andere technologie gentegreerd worden, zoals communicatie via licht of het toepassen van exacte locatiebepaling binnen gebouwen. Signify, het voormalige Philips Lighting, ontwikkelt deze technologie en vertelt tijdens Bits, Bricks & Behaviour hier inhoudelijk meer over.
Door: Dimitri Reijerman
Tom De Fruytier is marketing manager office & industry Benelux, en heeft de lezing voor spreker Derk Bots, commercieel directeur Benelux bij Signify, voorbereid. Hij legt uit waarom Signify volop kansen ziet in het leveren van slimme verlichtingsproducten en diensten: Licht heeft drie kerneigenschappen die het heel interessant maken om van verlichting een basisinfrastructuur, een ruggengraat, te maken voor een slim gebouw. Het gaat om de drie Ps: place, plenty en power. Lichtarmaturen dekken het hele gebouw af, want overal waar mensen komen is licht aangebracht. Ze zitten aan het plafond, dus je hebt een soort van helicopterview. En de armaturen zijn powered. Daarom kun je gemakkelijk sensoren in de lichtinfrastructuur plaatsen omdat er al sprake is van een stroomvoorziening en mogelijkheden voor datacommunicatie.
Signify verwerkt sensoren in zijn LED-armaturen. De Fruytier legt het nut daar van uit: Door sensoren in de armaturen te integreren dalen de kosten. En die sensoren zijn nuttig om bijvoorbeeld verlichting te optimaliseren. In eerste instantie passen we bewegingssensoren toe. Deze genereren data die ook voor andere zaken gebruikt kan worden. Denk aan het aansturen van de ventilatie. Maar ook het meten van temperatuur, geluid en andere omgevingsfactoren levert interessante sensordata op.
Maar LED-armaturen maken meer toepassingen mogelijk, zoals indoor gps. Signify heeft daarvoor al producten ontwikkeld. De Fruytier legt uit: Een van de tot de verbeelding sprekende voorbeelden is het gebruik van licht voor indoor gps. Wat er gebeurt is dat elke LED-armatuur een uniek signaal stuurt door het licht subtiel te moduleren. In feite ontstaat er een lichte flikkering in het licht, maar die flikkering is zo snel dat onze ogen deze totaal niet waarnemen maar de camera van onze smartphone wel. Zo kan een app met een gentegreerde plattegrond een armatuur herkennen en, samen met het flikkerende licht van andere armaturen, heel precies de positie bepalen. Dit kan handig zijn voor location based services, bijvoorbeeld in winkels. Deze technologie wordt al enkele jaren toegepast.
Lifi
Een andere technologie op basis van LED-verlichting is Lifi. Daarbij wordt, opnieuw door de LEDs zeer hoogfrequent te laten knipperen, met behulp van licht op hoge snelheid data doorgevoerd. De Fruytier ziet de ontwikkeling van Lifi doorgaan bij Siginify, waarbij de technologie op dit moment vooral nuttig is in kantoorgebouwen of industrile omgevingen: We zitten met Lifi in een belangrijke fase. Lifi is nu commercieel beschikbaar en op een laagdrempelige manier toe te passen. We gaan een nieuwe generatie van producten uitbrengen die 150 Mbit/s upstream en downstream haalt. Wifi haalt in de praktijk veel lagere snelheden omdat het signaal vaak gedeeld wordt en het radiospectrum vrij vol is en alleen maar voller zal geraken. Daarnaast ligt dus nog een snelweg die nog niet in gebruik is.
Hij vervolgt: Inmiddels is Lifi heel stabiel en goed te implementeren. Je kunt een bepaalde plek, bijvoorbeeld een vergaderruimte, uitrusten met lifi, additioneel aan wifi. Het biedt een hele hoge capaciteit en is heel secure. Je moet immers letterlijk in de lichtstraal zitten. We bieden nu een product voor een kantooromgeving die is ingebouwd in de armatuur. Er is ook een oplossing voor een productieomgeving: twee modules die peer-2-peer communiceren. Deze modules kunnen bijvoorbeeld draadloos data communiceren robots in een omgeving waar wifi geen oplossing is.
Circulair licht
Een andere innovatie waarin Signify voorop loopt is light-as-a-service. Zo huurt Schiphol verlichting bij Signify. Duurzaamheid staat daarbij voorop, legt De Fruytier uit: Voor een vast bedrag per jaar leveren wij deze dienst. Waar het licht aan moet voldoen wordt contractueel bepaald. Het licht op Schiphol is ook circulair: we nemen de producten terug aan het einde van hun levensduur of het einde van het contract. Alle componenten die nog te herbruikbaar zijn worden opnieuw ingezet in de armaturen. Dit betekent voor ons dat we maximaal zorgdragen voor de materialen. Hierbij gaat het om de circulaire economie, een model dat al heel sterk is in Benelux en ook in andere Europese landen oprukt.
Als De Fruytier kijkt naar de totale markt voor slimme verlichting, dan ziet hij het aantal projecten rondom smart buildings groeien: Ook het niveau van de projecten groeit. De referentiecase in de Benelux en ver daarbuiten is nog altijd The Edge van Deloitte. Dat gebouw heeft ook al een upgrade gekregen. Maar we hebben ook verschillende projecten in het buitenland uitgevoerd en daar nieuwe technologie toegepast.