Antje van der Statie

Het algemene artikel is eerder verschenen in de Bouw+Uitvoering nummer 4,2016. Voor de tekst klik hier.
Voor het artikel op de site van Bouw+Uitvoering klik hier.

Brasserie-hotel Antje van der Statie in Weert investeerde bewust in automatisering als middel tot waardecreatie. Bijzonder, zeker voor een horecagelegenheid.

Waardecreatie met automatisering

Wie aan gebouw automatisering denkt, zal in eerste instantie niet zo gauw bij een brasserie-hotel uitkomen. Datacenters, ziekenhuizen, laboratoria, kantoren en musea zijn de voor de hand liggende plekken waar de afgelopen jaren volop geautomatiseerd is. Zodoende is de renovatie van Brasserie-Hotel Antje van de Statie een vreemde eend in de bijt. Automatisering vindt vaak plaats uit inhoudelijke overwegingen, zonder dat een verdienmodel wordt opgesteld. Sterker nog, het wordt vaak als extra kostenpot gezien. Het blijft een uitdaging om de kosten en opbrengsten van automatisering op juiste wijze te vertalen naar een verdienmodel. Want hoe weet je bijvoorbeeld zeker dat de groei van de klandizie te danken is aan de mooie verlichting (koppeling technisch)? Dat het ook kan anders kan, blijkt uit de case van brasserie-hotel Antje van de Statie. Automatisering bleek vanaf de beginfase van de renovatie een logische stap in de bedrijfsfilosofie. “Je bent jong en je wilt iets moois neerzetten, vooroplopen”, aldus uitbaatster Dorien Hendrix. “Maar de automatisering heeft geresulteerd in waardecreatie. Het werk is voor de bediening veel makkelijker geworden en de uitstraling van het pand is door de automatisering geperfectioneerd, zowel binnen als buiten.”
Er is dus bewust geïnvesteerd in automatisering, en – minstens zo belangrijk – aangestuurd op innovatieve oplossingen. Met het geloof en het plezier dat een state-of-the-art brasserie-hotel gewaardeerd wordt door de klanten. En dat die investering onder de streep oplevert.
Daarin kan Antje van de Statie gerust een pionier worden genoemd.

Meerwaarde van de system integrator

Het is uiteindelijk aan de opdrachtgever, in dit geval ook de eindgebruiker, om te bepalen wat er geautomatiseerd wordt. Maar, zoals Daniël Kerkhof aangeeft, “de opdrachtgever weet niet altijd wat er mogelijk is. Het is aan ons als automatiseerders om de mogelijkheden te laten zien die relevant zijn voor de opdrachtgever. Bijvoorbeeld dat alle functionaliteit van het gebouw ook via een mobiele app bestuurd kan worden.”
Bij gebouw automatisering is de system integrator vaak afhankelijk van de wijze waarop de samenwerking is georganiseerd. Krijgt de system integrator niet genoeg aandacht of ruimte, dan kan het zomaar zijn dat andere technische partijen, zoals de installateur, zijn meerwaarde niet inzien. Dan wordt het voor de system integrator moeilijk om te innoveren. Het blijkt in dezen een voordeel wanneer alle betrokken partijen elkaar vaak spreken. Vrijwel alle betrokken partijen bij de renovatie van Antje van de Statie komen uit de regio Weert/Nederweert, dus de communicatie was geen probleem. Vanwege de regiobinding was het erg eenvoudig om iedere week een bouwvergadering te beleggen en kruisbestuiving tussen technische partijen te laten plaatsvinden. Een belangrijke factor voor succesvolle gebouw automatisering, ook ná de oplevering. Marco Keizers van system integrator Emenem kent de voordelen: “Als er nu nog iets is, kan er snel worden ingegrepen. En daarbij, een Weerter vlaaitje van Antje gaat er altijd wel in…”
Door dit regelmatige overleg overleg was het voor Keizers niet ingewikkeld om de installateurs van de voordelen van zijn systeem integratie te overtuigen (koppeling verdieping).

Alle functies in één touchpanel

Het resultaat van de automatisering is dat veel functies zijn geïntegreerd in één centraal touchpanel. De verlichting, klimaatregeling, audio-video besturing en de bediening van de luifels en de heaters zijn via dit panel eenvoudig door het personeel aan te sturen. Aanvullend is de automatisering te besturen via Ipads die hufterproof in de wanden van de brasserie zijn verwerkt.
Om een beeld te krijgen van de uitdaging op technisch niveau: alleen al op de begane grond zijn er 700 lichtpunten. RGB ledverlichting is toegepast, zodat op verschillende plekken in de brasserie alle kleuren van de regenboog tevoorschijn kunnen worden getoverd. “We proberen nu te ontdekken bij welke kleuren de gasten zich het prettigst voelen”, licht Hendrix toe.
Om alle functies te ontsluiten in één touchpanel, werden de besturingssystemen van de verschillende functies aan de achterkant met elkaar gekoppeld. Het is niet vanzelfsprekend dat de verschillende protocollen tot één systeem zijn te integreren. Daarvoor zijn open protocollen vereist en is een partij nodig die dit op juiste wijze weet te integreren (Koppeling organisatorisch). Dat was in dit geval system integrator Emenem Building Automation. Een groot deel van de hard- en software voor deze systeemintegratie is afkomstig van Crestron. Spil in de automatisering is de control processor. “Die werkt als een parapluutje waar je alle onderdelen aan kunt hangen die de gebruiker wil hebben”, legt Daniël Kerkhof van Crestron uit. “Zo krijgt de gebruiker een systeem dat eenvoudig is te bedienen.”

Pientere installateur

Het is interessant om de weg te volgen van het moment dat uitbaatster Dorien Hendrix de ambitie ‘innovatie’ uitsprak, tot aan de oplevering van een state-of-the-art brasserie, pakweg twee jaar later. Eens te meer blijkt gebouw automatisering niet over gebaande wegen te gaan, blijkt de keten nog te veel afhankelijk van willekeur en, in dit geval, een pientere installateur. E-installateur Chris Steijvers, van Steijvers Electro, introduceerde namelijk het idee van een centraal bedieningspaneel (koppeling technisch) voor de verlichting, om een warboel aan lichtknopjes te voorkomen. Hij showde zijn eigen huis vol lichtinnovatie aan uitbaatster Dorien Hendrix, waarna zij overtuigd raakte. De partijen voor de klimaatinstallatie en de av-installatie gaven direct aan dat het erg handig zou zijn wanneer ook hun systemen geïntegreerd zouden kunnen worden.
Dan komt system integrator Marco Keizers met de aap uit de mouw: “Helemaal aan het begin van het project heb ik een mail gestuurd om mijn diensten aan te bieden, omdat ik het gebouw kende en graag vanaf de beginfase meedenk. Daar is toen niet op ingegaan. Ik kan me voorstellen dat men toen veel te druk was om zich te verdiepen in wat voor partij zich nu weer aanbood.” Uiteindelijk werd hij via Steijvers alsnog bij het project betrokken. De moraal van het verhaal is dat opdrachtgevers wel degelijk geïnteresseerd zijn wat er met automatisering kan worden bereikt, maar soms geen zicht hebben op de mogelijkheden. Voor automatiseerders is het de uitdaging om in het contact met opdrachtgevers niet in de techniek te blijven hangen, maar de functionaliteit van de techniek duidelijk te illustreren.

BETROKKEN PARTIJEN