‘Binnenkort hebben we allemaal ons eigen minidatacenter in huis’

Gaat blockchaintechnologie onze maatschappij net zo radicaal op zijn kop zetten als de dubbele boekhouding dat in de middeleeuwen deed? Volgens Chief Data Officer en ‘toekomstonderzoeker’ Hans Timmerman is dit geen vraag maar een feit. “Binnenkort hebben we allemaal ons eigen minidatacenter in huis.”

Een blockchain bestaat uit digitale blokjes data die aan elkaar gekoppeld zijn. Elk ‘blok’ bevat versleutelde informatie die inzichtelijk is voor alle deelnemers aan de ‘chain’ en die niet gewijzigd kan worden. Hierdoor behoort frauderen tot het verleden, aldus Timmerman. De ingenieur is plenaire spreker tijdens het IT Infra event, op 16 november in Den Bosch. Met bijna vijf decennia ervaring in de techwereld heeft hij al veel technologieën voorbij zien komen – en gaan – maar blockchain zal volgens de techno-optimist onze maatschappij voorgoed transformeren.

Dubbele boekhouding
“Je kan het vergelijken met de dubbele boekhouding: wat aan de ene kant van de balans wordt bijgeschreven, moet overeenkomen met de gegevens aan de andere kant. Deze manier van werken is in de vijftiende eeuw ontdekt in Italië en het betekende een doorbraak voor het boekhouden wereldwijd. Het waren niet langer de machthebbers die heer en meester waren over alle transacties die plaatsvonden: nu konden ook gewone burgers bezit registeren en van eigenaar wisselen.”

De financiële welvaart van de gouden eeuw is mede te danken aan de dubbele boekhouding. Timmerman voorziet dat blockchain een vergelijkbaar effect zal hebben op de digitale economie. “De uitwisseling van digitaal bezit en geld kan door deze technologie online worden vastgelegd. Alle deelnemers aan de blockchain hebben een identieke kopie van de data in hun eigen ‘blokje’, zodat er nooit onduidelijkheid ontstaat over eigendommen.” 

De poort naar Web 3.0
Daarmee opent blockchain de poort naar een nieuwe versie van internet: Web 3.0. Om dit te begrijpen, neemt Timmerman ons mee terug in de tijd. “Het begon allemaal met Web 1.0, het tijdperk van de statische websites met eenrichtingscommunicatie. Je had  linkjes en plaatjes waar je op kon klikken en dat was het. Aan het einde van de vorige eeuw deed Web 2.0 haar entree: websites werden interactief en we konden opeens reageren op content en zelf content maken. We begaven ons massaal op social media en werden daardoor afhankelijk van grote techreuzen als Google, Facebook en Microsoft. De diensten die deze multinationals aanbieden zijn gratis, maar we betalen wel een prijs: namelijk onze privacy. De technologiereuzen floreren door het verzamelen en soms doorverkopen van onze gegevens.”

Technologiegiganten kregen steeds meer macht en hun clouddiensten werden gewilde doelwitten voor hackers. “Een centrale cloud is, net als een centrale bankkluis, interessant voor inbrekers. Natuurlijk kan jouw persoonlijke portemonnee ook gestolen worden, maar die levert veel minder op en is daardoor minder aantrekkelijk voor dieven. Hetzelfde geldt voor hackers en andere cybercriminelen. Hoe groter het dataverkeer, hoe groter de buit,” aldus Timmerman. De afgelopen jaren zwol de kritiek op de massale privacyschendingen van de techreuzen aan en volgde er rechtszaak op rechtszaak. Hoewel de Europese Unie bezig is om haar wetgeving aan te scherpen, onder andere via de Digital Services Act en de AI Act, blijft handhaving lastig.

Als we meer controle willen over onze data, moeten we decentraliseren. En dat is volgens Timmerman de kern van Web 3.0. “Door blockchaintechnologie krijgen we weer grip op onze gegevens. In de ‘chain’ heeft iedereen een eigen minidatabase met encryped informatie. Om toegang tot de database te krijgen, heb je een digitaal paspoort nodig. Dat is je online identiteit waarmee je kan aantonen dat je bent wie je zegt dat je bent. Vanuit cybersecurityoogpunt is dit een grote verbetering, maar het is ook veiliger en efficiënter voor jou als gebruiker omdat de afspraken  versleuteld vastliggen en je ze niet meer kwijt kan raken”.

Double spending verleden tijd
Timmerman geeft een voorbeeld: “Stel, ik verkoop iets aan jou. Jij betaalt mij met cryptomunten en ik leg in de blockchain vast dat wat van mij was nu van jou is. Daar komt een tijdstip en datum bij en een stukje ‘hashing’ die de transactie encrypted vastlegt. Nu kan iedereen in de keten zien dat die transactie heeft plaatsgevonden. Double spending is niet mogelijk, want ik kan het niet voor een tweede keer aan een ander verkopen”

Timmerman is er van overtuigt dat de blockchain over twintig jaar net zo is ingeburgerd als de mobiele telefoon. “Over een paar jaar kan je naar het gemeentehuis lopen en aan de ambtenaar vragen om je digitale identiteit te registeren. Daarin staan jouw BSN-nummer en NAW-gegevens, maar je kunt ook je bezittingen, diploma’s en noem maar op in jouw wallet importeren.”

Geen inloggegevens meer nodig
Je digitale identiteit is een code die bestaat uit 24 bijzondere woorden in een unieke volgorde. Timmerman: “Vergelijk het met een hele lange pincode. Het is belangrijk dat je deze code noteert en bijvoorbeeld in een fysieke kluis legt, want je hebt ‘m nodig om je online te identificeren. Ook als iemand overlijdt, is het van belang dat nabestaanden deze code kennen omdat ze anders geen toegang hebben tot de online bezittingen van de overledene. Een digitaal paspoort is je digitale identiteit en vervangt alle andere inloggegevens, dus gebruikersnamen en paswoorden hebben we in de toekomst niet meer nodig.“

Het datacenterlandschap zal door Web 3.0 anders functioneren. Timmerman: “Het wordt een  combinatie van lokale minidatacenters, bijvoorbeeld in je huis of bedrijf, en de grote datacenters die we nu al kennen. Big data en AI vereisen een enorme datacapaciteit die alleen grote datacenters kunnen leveren. Daarom zullen grootschalige datacenters altijd belangrijk blijven, maar daarnaast zijn de ‘thuisdatacenters’ of ‘nanodatacenters’ in opkomst.”

Toekomstmuziek
Dit is geen verre toekomstmuziek, want veel bedrijven zijn hier al volop mee bezig. Timmerman: “Apple heeft onlangs aangekondigd dat de volgende generatie Apple watches allemaal een eigen, lokale cloudomgeving bevatten. Gevoelige informatie, bijvoorbeeld medische data, is dan niet meer van buitenaf te hacken, want het bevindt zich encrypted in een chip op je telefoon. Ook Space X loopt voorop met de blockchaintechnologie. Musk heeft op dit moment tienduizenden satellieten in de lucht hangen, heeft het X-platform, gaat X-tokens uitbrengen en zijn Tesla’s komen op plekken waar Google niet eens kán komen.”

Bewust onwetend
“Je gaat het pas zien als je het doorhebt, zoals Johan Cruijff ooit zei. Ik wil mijn toehoorders dus laten zien in welke tijd ze leven en welke ontwikkelingen er op dit moment spelen. Het grote publiek loopt altijd wat achter. Net als in de beginperiode van het internet, toen ook veel bedrijven dachten dat het om een nieuwe hype ging die wel weer zou overwaaien. Maar Web 3.0 is geen hype; het is de toekomst van het internet. Veel CEO’s van bedrijven zijn nu nog onbewust onwetend. Wat ik hoop te bereiken met mijn lezing is dat mensen bewust onwetend de zaal uitlopen. Als je beseft dat je iets belangrijks mist, ga je op zoek naar informatie en zul je niet langer onwetend zijn. Dan heb ik mijn doel bereikt.”

Meer weten?
Ben je nieuwsgierig geworden naar de lezing van Hans Timmerman en wil je meer weten over de kansen en mogelijkheden van blockchaintechnologie? Meld je dan nu gratis aan voor de presentatie én het event via de eventsite.