De keuze voor het optimale lichtbesturingssysteem

Bij het selecteren van het juiste lichtbesturingssysteem voor een project of pand komt er het nodige kijken. Om de diverse aspecten van deze systemen goed te kunnen beoordelen, zal Wim Hogenhout van Chess Wise in een kennissessie op het aankomende LED Event een aantal belangrijke beoordelingscriteria op een rijtje zetten.

Door: Dimitri Reijerman

Hogenhout stelt dat slimme verlichting op veel plaatsen al een gegeven is: “Wij zijn van mening dat we in een tijd zijn beland waar smart lighting min of meer de standaard is. Want wie wil er nog een domme LED-lamp? Op het moment dat je stap voor de verduurzaming van je verlichting wilt zetten, blijken er tientallen systemen op de markt te zijn, zowel bekabeld als draadloos. Om partijen te helpen in hun keuze hebben we een checklist opgesteld.” Chess Wise richt zich zelf op draadloze netwerktechnologie voor lichtbesturing in de gebouwde omgeving.

Volgens Hogenhout worstelen onder andere vastgoedeigenaren, gemeenten en asset owners in de industrie met de keuzemogelijkheden. Door een lijst met duidelijke selectiecriteria af te werken en systemen onderling te vergelijken op die punten komt vanzelf de beste bovendrijven, stelt hij.

“De eerste vraag is: welke functionaliteit wil je precies hebben? Als je automatische regelingen wilt, kun je denken aan bewegingsdetectie. Maar er zijn nog veel meer mogelijkheden. Denk aan dimmen, scènes en veegschakelingen. Daar moet je van tevoren goed over hebben nagedacht.”

“Bij lichtmanagementsoftware zijn dashboardfuncties belangrijk voor energieverbruik en rapportage van storingen. Wil je ook op afstand kunnen bedienen en instellingen kunnen wijzigen? Houdt hier dan rekening mee.”

Hoe is het systeem opgebouwd,  zoals de netwerktopologie en de vraag welke hardwarecomponenten nodig zijn. “Denk ook aan de vraag of je een draadloos mesh systeem wilt of een bedrade bus-oplossing, zoals het bekabelde DALI-systeem.”

Ook de schaalbaarheid is belangrijk. Philips Hue bijvoorbeeld, populair onder consumenten en kleine bedrijven, werkt tot zo’n 50 lampen. “In het MKB heb je al snel een schaalgrootte tot 250 lampen”, zegt Hogenhout. “Maar met name bij grotere gebouwen krijg je al snel meerdere systemen naast elkaar. Wil je dat?. Op een industrieterrein bijvoorbeeld, een project waar we bij Chess Wise aan werken, heb je het over meer dan 10.000 lampen. Dat kan in één netwerk.”

Beveiliging

Net als in andere gekoppelde elektronicaproducten is een kritische blik op de beveiliging een belangrijk aandachtspunt. “Wil je je netwerk beveiligen tegen ongeautoriseerd gebruik, dan heeft een eigen netwerk voordelen ten opzichte van een open source toepassing. En stel jezelf de vraag: in hoeverre is het netwerk voorbereid op mogelijkheden in de toekomst”, zegt Hogenhout. Daarbij doelt hij direct over het aspect van toekomstbestendigheid, bijvoorbeeld door een modulair ontwerp van het lichtbesturingssysteem of de mogelijkheid data uit te lezen via API’s.

“En dan nog de vraag: kan een systeem ook betrouwbaar draaien zonder een cloudkoppeling?” zegt Hogenhout. “Denk bijvoorbeeld aan slim verlichte fietspaden, die werken geheel autonoom.” Moet je bij een update een component vervangen, of kan het via een over the air-netwerkupdate. Tenslotte is de complexiteit of eenvoud van de benodigde hardware en software een aandachtspunt.

Tijdens zijn voordracht op het LED Event zal Hogenhout dieper ingaan op de diverse criteria. Wel is duidelijk dat bij je juiste keuzes bedrijven flinke besparingen kunnen behalen. “Alleen al bij de overstap van conventionele verlichting naar LED kun je 50 procent besparing op je energierekening verwezenlijken. En met een goed lichtmanagementsysteem kan dit nog oplopen tot 80 à 90 procent”, aldus Hogenhout.