Hoe een LED-armatuur koe, kip en boer blijmaakt

Licht heeft een grote invloed op de productiviteit van in de stal gehouden dieren. Ook speelt de juiste verlichting een belangrijke rol in het optimaliseren van het dierenwelzijn. Agrilight ontwikkelt voor de veehouderij speciale LED-verlichting en vertelt tijdens het LED-event over hun bevindingen.

Door: Dimitri Reijerman

Volgens Jacques van der Windt, accountmanager bij Agrilight, wordt de verlichting van het bedrijf in alle denkbare omgevingen in de veehouderij gebruikt: “Wij verzorgen verlichting in stallen in de breedste zin des woords, tot aan dierentuinen toe. We ontwikkelen zelf de armaturen en produceren ze ook hier in Holland. Dat doen we in Groningen bij een zusterbedrijf. We verkopen onze LED-armaturen over de hele wereld.”

Aan de armaturen in een stal worden hoge eisen gesteld, vertelt Rob van der Meulen, verantwoordelijk voor de R&D bij Agrilight: “Het is een hele lastige omgeving. Er is veel stof, vuil, er wordt gebruikgemaakt van hogedrukspuiten en er hangt ammoniak in de lucht. Een standaard product zal in korte tijd defect gaan. Onze armaturen moeten zeker IP 65 en tegen ammoniak bestand zijn.”

Maar er komt meer kijken dan het ontwikkelen van robuuste LED-verlichting voor de veehouderij. Van der Meulen: “Het is ook van belang om een goede lichtverdeling te hebben. Door middel van lenzen of reflectoren moet je de stal zo gelijkmatig mogelijk verlichten. Dat is voor zowel kippenstallen als melkveestallen heel belangrijk.”

Aanvullend vertelt Van der Windt: “Een vleeskuikenstal is een gesloten systeem waar heel weinig daglicht binnenkomt. Alles moet je regelen met de verlichting. Als je het licht niet goed verdeelt, gaan alle kuikens op een plek zitten waar het het lichtst is. Dan wordt het daar extra nat wat ziektes tot gevolg heeft. Het is dus van essentieel belang voor de productiviteit en het dierenwelzijn dat de verlichting een gelijkmatige verdeling geeft.”

Daarnaast is er veel mogelijk met het optimaliseren van het lichtspectrum en -opbrengst. “We maken voor de diverse sectoren verschillende armaturen, van kippen tot koeien”, vertelt Van der Meulen. “Voor koeien is er veel licht nodig. Koeien hebben tussen de 150 en 200 lux nodig om optimaal te produceren. Bij kippen is dat veel lager. En bij kippen moet je het licht goed flikkervrij kunnen dimmen. Daar zitten veel verschillen in.”

Wetenschappelijke kennis toepassen

Het bedrijf probeert ook de kennis uit de wetenschap zoveel mogelijk te benutten in het ontwerp van zijn armaturen: “We halen veel kennis uit Wageningen, maar ook van andere universiteiten. Wat bewezen is dat kleurtemperatuur van tussen de 2700 en 5000 Kelvin voor bepaalde diersoorten de gewenste resultaten opleveren.”

Beiden erkennen dat LED-technologie al ver is doorontwikkeld, al zijn er nog stappen mogelijk naar een nog beter product. Van der Meulen: “We zijn volop bezig om te kijken hoe armaturen nog beter kunnen. Met kleuren is nog wel wat te doen. En we gaan door met het genereren van meer licht met minder vermogen, een betere efficiency.“

Om nieuwe ontwerpen in de praktijk te testen, werkt Agrilight samen met een aantal boeren, zowel in de melkveehouderij als de kippenindustrie. Daarbij wordt bijvoorbeeld gekeken of een aangepast lichtregime positieve effecten kan opleveren en of  bij kippen met nieuwe flikkervrije armaturen de productie vergroot kan worden.

En ondanks de brede omarming van LED-verlichting, is er in de veehouderij nog genoeg te doen op het gebied van verduurzaming: “Er zijn nog veel stallen die op een oude wijze wordt verlicht, want stallen worden voor 25 jaar of meer gebouwd. In nieuwe stallen wordt alleen nog maar LED toegepast, zeker in Nederland. Maar in Duitsland en Frankrijk, maar ook Rusland en Hongarije, kunnen we nog veel doen. Daar worden nog veel armaturen verkocht die niet specifiek voor de stal zijn ontwikkeld.”