Door: FHI, Federatie van Technologie Branches Dr. Martijn van Hemert is als associate professor werkzaam op de labs van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). Bij het LUMC wordt onder andere onderzoek gedaan naar het coronavirus waarvoor extra veilige BSL-3 faciliteiten nodig zijn. Tijdens het Life Science event op 5 april geeft Van Hemert een lezing over dit onderzoek en de toegepaste automatisering binnen dit specialistische laboratorium.
Het is nog steeds razend druk in de labs van het LUMC. Toch staat veiligheid voorop, vertelt Van Hemert: "We hanteren driedubbele veiligheidsmaatregelen in ons BSL-3 lab. We mogen alleen met 'open virus' werken in een biosafety cabinet die er voor zorgen dat er geen virussen of bacteriën in de omgeving terecht komen. Ook wordt alle afgezogen lucht door een hepa-filter gehaald. Als extra veiligheidsmaatregel draagt iedereen een speciaal pak met dubbele lagen daarin aangebracht. Ook draagt iedereen adembescherming."
Hij vervolgt: "In principe zou je die adembescherming niet nodig hebben, want in het lab hoort geen virus aanwezig te zijn. Het is een extra veiligheidsmaatregel, want stel dat je iets knoeit buiten de kast dan ben je nog steeds beschermd."
Strenge veiligheidsmaatregelen
En in BSL-3 labs blijft het daar niet bij, zegt Van Hemert: "Als je het lab verlaat wordt het buitenste laagje van je pak. Dat afval wordt geautoclaveerd. En als er samples het lab uit moeten, zeker als er virus in zit, dan wordt dat goed geïnactiveerd, bijvoorbeeld met formaldehyde. Met al deze geformaliseerde protocollen bouwen we de nodige veiligheidsstappen in."
"We nemen dus heel veel veiligheidsmaatregelen zodat de kans bijna nul is dat er virus uit het lab komt. Maar dat betekent ook dat je sommige onderzoeken niet kunt doen, omdat bepaalde apparatuur niet past in onze flowkasten. Dat was vroeger niet zo'n probleem, maar sinds de pandemie is de hoeveelheid werk enorm toegenomen, zoals ons onderzoek naar antivirale middelen."
Investeren in lab automatisering
Toch moet er ook in coronatijd blijvend geïnvesteerd worden in labautomatisering, zegt Van Hemert: "Een van de experimenten die we doen is cellen kweken in 96-well clusters. Die cellen worden geïnfecteerd waarna we allerlei stoffen er op loslaten om te zien om deze een antivirale werking hebben. Dat gaat met tientallen tot honderden platen tegelijk, en dat is vrijwel niet meer handmatig te doen. Om dat te automatiseren hadden we flexibele apparaten nodig."
Inmiddels is de juiste apparatuur gevonden: "Uiteindelijk kwamen we een Viaflo-pipeteermachine tegen van Elscolab. Dit zijn niet de snelste machines, maar ze zijn wel eenvoudig te programmeren door de gebruiker zelf. Ook passen ze in onze flowkasten. Wij hebben inmiddels een aantal hits gevonden in ons covid-onderzoek. Daarbij werken we samen met de industrie. Doel is om met moleculen het coronavirus te remmen. Maar details daarover kan ik je nu nog niet geven."
Tijdens het Life Science event op 5 april geeft Van Hemert een lezing over dit onderzoek. Schrijf direct in en volg zijn lezing.
