Door: FHI, Federatie van Technologie Branches Bij de ontwikkeling van nieuwe producten speelt embedded software een cruciale rol. Maar software is onzichtbaar en niet tastbaar, zoals hardware, en is daardoor vaak het ondergeschoven kindje. Volkomen onterecht, aldus de leden van het softwarecluster van FHI.
Op woensdag 27 september organiseert het cluster tijdens de E&A-beurs een seminar waarbij embedded software in de schijnwerpers staat. Het is de eerste keer dat dit seminar op de E&A wordt georganiseerd. FHI sprak met Gilbert Gadet, directeur bij Logic Technology, clusterlid en dagvoorzitter van het nieuwe seminar, over het grote belang van embedded software voor productontwikkeling in de industriële elektronicabranche.
“Traditioneel is de Nederlandse maakindustrie voornamelijk gericht op de creatie van tastbare producten, zoals elektronica. Het belang van het onzichtbare gedeelte, namelijk de software, wordt onderschat. Dit leidt vaak tot extra kosten en vertraging in een latere fase van de productontwikkeling. Kosten die niet nodig waren geweest als er vanaf het begin beter was nagedacht over de softwarematige facetten van de innovatie, ” legt Gadet uit.
Brein en hart
“Zonder software is een apparaat een leeg omhulsel. Embedded software is eigenlijk het brein én het hart van een product,” vervolgt de ingenieur. “Daarom zijn de kosten van softwareontwikkeling ook zo hoog. Bedenk dat er soms wel vijftig, honderd, of zelfs vijfhonderd softwareontwikkelaars werken aan één innovatie. Ter vergelijking: aan diezelfde innovatie werken maar een handvol hardware-ontwikkelaars mee”.
Future proof
“Het grote belang van software komt vooral tot uiting als je producten ontwerpt met variabele of flexibele functies die future proof moeten zijn,” vervolgt Gadet. “Dan moet je namelijk al bij de start van het project nadenken over functionaliteiten voor de huidige en de toekomstige markt. Dat kan alleen als je vanaf minuut één met de betrokken partijen om de tafel plaatsneemt. We praten dan niet alleen over de gewenste specificaties, maar ook over de documentatie, wettelijke eisen, certificering, test- en meetmogelijkheden en noem maar op. Het complete ontwikkelproces wordt van A tot Z opgezet vóórdat de eerste programmaregels gemaakt zijn. Dat kost tijd, maar het bespaart ook tijd, want je voorkomt fouten in latere fases. Uiteindelijk levert het geld op als je het vanaf het begin goed aanpakt, omdat je geen fouten hoeft te herstellen of terug moet naar de tekentafel”.
Een groot probleem in de sector, volgens Gadet, is het feit dat elektronicabedrijven vaak eerst zelf ‘aanrommelen’ en pas in een latere fase voor hulp aankloppen: “Dan is het kwaad al geschied en kom je met elkaar tot de conclusie dat het in de basis al niet goed zat. Dat is frustrerend, omdat je de problemen zo gemakkelijk kan voorkomen”.
Fortuin verspild
Als voorbeeld noemt Gadet een klant in de automotive-sector. "Een klein Nederlands bedrijf dat een fantastische innovatie had bedacht in een nichemarkt. De werknemers waren creatief en hadden een gedegen mechanische achtergrond maar geen verstand van elektronica. Dat zagen ze zelf ook in en daarom was een externe partij ingehuurd om een belangrijk stuk van de digitalisering te ontwerpen,.
“Dat bleek niet eenvoudig omdat het te realiseren systeem hardwarematig moest voldoen aan eisen aan de randvoorwaarden voor de automotive-sector en tegelijk voldoende capaciteit en flexibiliteit moest hebben voor de in software uitgevoerde functionaliteiten. De software was min of meer organisch ontstaan door het gaandeweg toevoegen van functies. Deze was daardoor steeds slechter te testen, uit te breiden en te onderhouden. Toen ze ons bij het project betrokken, was dit bedrijf al ruim een jaar verder en een klein fortuin kwijt aan ontwikkelkosten. Ontzettend jammer en onnodig. Als ze direct gebruik hadden gemaakt van de juiste tools om bijvoorbeeld de requirements beter in kaart te brengen, dan hadden ze met projectondersteunende hulmiddelen en standaard softwarecomponenten een beter product ontwikkeld in een kortere tijd en misschien wel met minder mensen," verzucht de ingenieur.
Inzicht en bewustzijn
“En dat is precies de reden waarom wij dit seminar organiseren. We willen bij bedrijven inzicht en bewustzijn creëren over het proces van softwareontwikkeling en de mogelijkheden om dit efficiënter aan te pakken. Je hebt als bedrijf eigenlijk twee keuzes: óf je ontwerpt alles zelf in eigen huis, maar dan moet je wel over de juiste kennis en hulpmiddelen). Of je besteedt het uit, maar dan is het van groot belang dat je goed communiceert en heldere afspraken maakt met je contractpartner,” aldus Gadet.
Het seminarprogramma is opgesteld door de leden van het softwarecluster en heeft een logische opbouw. “We beginnen met aansprekende en herkenbare praktijkvoorbeelden waarbij het misging. Daarna duiken we direct de diepte in om over mogelijke oplossingen te praten en we sluiten af met een overzichtslezing waarbij we de niet-tastbare software weer tastbaar maken,” vertelt Gadet enthousiast.
De tijd is rijp
Omdat het seminar haar primeur beleeft op de E&A-beurs, verwacht Gadet dat het druk zal worden. “Je merkt al aan het aantal inschrijvingen dat de tijd rijp is. Steeds meer bedrijven lopen tegen de lamp, omdat de vraag naar embedded software razendsnel toeneemt, de producteisen complexer worden en er tegelijk te weinig ontwikkelaars zijn om software te maken. Als ondernemer móet je dus wel slimmer werken en het ontwikkelproces efficiënter inrichten, met name op het gebied van specificatie, testen en verificatie”.
In de praktijk loopt Gadet geregeld aan tegen weerstand vanuit het bedrijfsleven. “Vaak zie je dat werknemers geen zin hebben in verandering. Ze zijn gewend aan een bepaalde werkwijze en dat bevalt ze prima. Misschien kwam je daar tien jaar geleden nog mee weg, maar binnen de huidige markt ga je het niet redden met deze mentaliteit. Je moet vernieuwen als je in de toekomst nog mee wilt doen”.
Schrijf je in voor het seminar
Ben je benieuwd naar dit seminar en wil je graag slimmer en kostenefficiënter omgaan met embedded software? Meld je gratis aan voor een bezoek aan de beurs en het seminar op de beurswebsite.
Als je meer wilt weten over het softwarecluster en de mogelijkheden om je aan te sluiten bij dit inspirerende netwerk, neem dan contact op met Melvin Brink. Of kijk op de website voor meer informatie.
