Technologische innovatie op tal van vlakken en het steeds sterker wordende ‘netwerkeffect’ zorgen ervoor dat bestaande paradigma’s omver worden geworpen. Bedrijven die momenteel kunnen bestaan dankzij oude economische wetten, zijn gewaarschuwd. Dat was de boodschap van Martijn Aslander tijdens zijn voordracht op het 6e FHI ledennetwerk-/managementevent.
Door: Dimitri Reijerman
In hoog tempo gaf Aslander, schrijver en ‘stand-up filosoof’, de aanwezige FHI-leden voorbeelden van technologieën die de huidige wereld in rap tempo veranderen en bestaande conventies, ofwel paradigma’s, vervangen. Zo schetste hij hoe SMS, nog niet zolang geleden dé melkkoe voor telecombedrijven, werd verdrongen door berichtendienst WhatsApp. En hij stipte het succes van Pokemon Go aan, een spel met augmented reality-elementen dat binnen twee maanden tijd 750 miljoen spelers aan zich wist te binden.
Volgens de filosoof, die ook regelmatig in board rooms is te vinden om te sparren met ondernemers, is tot in de jaarlijkse top in Davos de verbazing te horen over het enorme groeitempo in technologieën. Artificial intelligence en deep learning boezemen momenteel enige angst in bij de heren.
Drijvende krachten
Aslander stelde dat maar weinigen begrijpen wat de onderliggende drijvende krachten zijn van deze innovatiesnelheid. In de ogen van de filosoof is het netwerkeffect een van de belangrijkste oorzaken. Hij haalde de analogie aan van de eerste fax. De koper van de eerste fax had een waardeloos apparaat in handen, maar dat veranderde bij de komst van een tweede fax: er konden eindelijk berichten worden verstuurd. Bij elke fax die volgde, in een steeds hoger tempo, werd de meerwaarde van het geheel groter.
Actuele verschijningsvormen van het netwerkeffect zijn in de ogen van Aslander bijvoorbeeld goed zichtbaar in de recente lerarenstaking. De vakbonden reageerden tam op klachten uit de onderwijswereld, waarop een aantal leraren besloot om via Facebook zelf actie te gaan voeren, met succes. Ontevreden politieagenten en personeel uit de zorg volgden dit voorbeeld. En in de aanloop naar het Oekraïnereferendum wisten twee slimme developers met behulp van opensource-software een manier te vinden om via het web voldoende rechtsgeldige handtekeningen te verzamelen.
Hunebed bouwen
Aslander heeft zelf al vroeg ervaring opgedaan met de kracht van netwerken. Na het faillissement van zijn buitensportbedrijf besloot hij niet verslagen thuis te zitten maar, mede gedreven door zijn Drentse roots, een heus hunebed te bouwen. Bij dat project wist hij, mede via internet, een aanzienlijke groep van 14 duizend mensen te mobiliseren die zonder vergoeding en getriggerd door het eigenzinnige idee om samen letterlijk reusachtige stenen op te stapelen. Het vormde naar eigen zeggen de basis voor zijn mindset en de filosofieën die hij tegenwoordig op het podium verkondigt.
Afrondend hield Aslander aan de FHI-leden voor om anders naar technologische ontwikkelingen te kijken. Door het moordende tempo van innovatie moet een product of dienst in zijn ogen altijd in de bètafase blijven, omdat niets ooit af is. In deze fase is de redenering: fouten maken mag, want het zorgt tot verbetering.
Aslander is met die denkwijze in het achterhoofd begonnen aan Permanent Beta, een platform waarop mensen vaak gratis kennis delen over technologie, wetenschap en kunst. Daarmee is voor de stand-up filosoof de cirkel weer rond.