Branche onderschrijft de uitkomsten van NZa Monitor Hulpmiddelenzorg
Meer dan 2,2 miljoen mensen in Nederland gebruiken een medisch hulpmiddel om de belemmeringen die zij ondervinden van een lichamelijke beperking zo veel mogelijk op te heffen. Met deze hulpmiddelen zijn mensen in staat om - ondanks fysieke beperkingen - te werken, langer zelfstandig thuis te wonen en deel te nemen aan de maatschappij. Dat draagt bij aan hun kwaliteit van leven en zelfredzaamheid.
Door: Luc Knaven
Recent heeft de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) haar Monitor Hulpmiddelenzorg1 gepubliceerd. De NZa concludeert dat een verder gaande verschraling van hulpmiddelenzorg de kwaliteit, beschikbaarheid en introductie van innovaties onder druk zal zetten. Minister Bruno Bruins heeft inmiddels de Tweede Kamer geïnformeerd over de Monitor en geeft in zijn brief2 aanbevelingen met betrekking tot de inkoop van hulpmiddelenzorg.
De minister kondigt aan dat de NZa gaat onderzoeken of de zorgverzekeraarscontracten het maatwerk voor de patiënt en de kwaliteit van zorg stimuleren of juist belemmeren. Daarnaast bevestigt de minister dat zorgverzekeraars de afgelopen jaren een scherp inkoopbeleid hebben gevoerd op medische hulpmiddelen. Zodanig scherp dat momenteel zowel zorgverzekeraars als zorgaanbieders (leveranciers) waarschuwen dat nog meer prijsdruk ook in een nadeel kan omslaan. De minister wil daarom in het Bestuurlijk Overleg Hulpmiddelen het gesprek blijven voeren over de balans tussen kostenbeheersing en ruimte voor innovatie en kwaliteitsverbetering.
De FHI is ingenomen met de conclusies van de minister en met het op handen zijnde onderzoek door de NZa. Het contracteerbeleid van zorgverzekeraars heeft er in de afgelopen tien jaar toe geleid dat bij een toenemende zorgconsumptie de totale uitgaven aan hulpmiddelenzorg zijn gestabiliseerd en op onderdelen zelfs fors is afgenomen. Vanuit het perspectief de kosten van zorg betaalbaar te houden een positieve ontwikkeling. Echter op onderdelen lijkt de bodem nu te zijn bereikt. Als gevolg hiervan trekken fabrikanten zich terug uit de Nederlandse markt of geven Nederland een lagere prioriteit in het voorraadbeheer en bij het uitrollen van innovaties. De NZa geeft in haar monitor aan dat verdere druk op de prijs voor bepaalde hulpmiddelen de kwaliteit negatief beïnvloedt, prikkels tot innovatie wegneemt of leidt tot vermindering in aanbod omdat fabrikanten voor andere markten kiezen. De ervaringen van leveranciers en signalen van patiënten en voorschrijvers die de brancheorganisatie FHI ontvangt bevestigen dit beeld.
Urgentie
De urgentie wordt nog versterkt doordat het onderzoek van de NZa is gebaseerd op GIP cijfers3 tot 2016. Na 2016 zijn de vergoedingen voor o.a. diabetes-, incontinentie- en stomahulpmiddelen door het inkoopbeleid van zorgverzekeraars nog verder gedaald, waardoor de hiervoor benoemde conclusies van de NZa en de Minister meer dan ooit bevestigd en versterkt worden. FHI drukt zorgverzekeraars op het hart bij de komende contracteerrondes van medische hulpmiddelenzorg rekening te houden met deze bevindingen en te komen tot een normalisering van vergoedingen, oftewel een afname van de prijsdruk.
FHI zet zich in om de kwaliteit en betaalbaarheid van de hulpmiddelenzorg te borgen en neemt deel aan het Bestuurlijk Overleg Hulpmiddelen4. FHI acht het van belang dat de contractering van medische hulpmiddelen niet gefocust blijft op de kosten van producten, maar dat op korte termijn de dialoog gaat over de baten van hulpmiddelenzorg. FHI en Zorgverzekeraars Nederland hebben al naar elkaar uitgesproken hierover op korte termijn met elkaar in gesprek te willen gaan. Dit moet uiteindelijk bijdragen aan een verdere verbetering van de zorginkoop met een voor alle betrokkenen juiste balans tussen kwaliteit, passendheid, kosten en haalbaarheid.
(1) NZa Monitor Hulpmiddelenzorg; https://puc.overheid.nl/nza/doc/PUC_269793_22/1/
(2) Kamerbrief over Monitor Hulpmiddelenzorg; https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2019/04/18/kamerbrief-over-de-monitor-hulpmiddelenzorg
(3) GIPdatabank; https://www.gipdatabank.nl
(4) Bestuurlijk Overleg Hulpmiddelen; https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/medische-hulpmiddelen/meer-maatwerk-bij-hulpmiddelen