De razendsnelle elektrificatie van het busvervoer in Nederland

In de vervoerssector is de elektrificatie in volle gang. Vooral elektrisch busvervoer groeit snel. Koen van Haperen werkt als business development manager bij Heliox, een bedrijf dat snelladers levert. Hij zal op het Power Electronics event in de afsluitende lezing inzicht geven in de markt.

Heliox is specialist in het omzetten van stroom van gelijkstroom naar wisselstroom en vice versa. Van Haperen: “We komen van oorsprong uit de high end consumer electronics. De vier oprichters van Heliox komen uit de Philips-gelederen en hadden jarenlange ervaring met het maken van power converters voor de high end industrie en de medische industrie. Zo zijn wij de laadmarkt binnengekomen. Wij kunnen op hoog vermogen met een hele hoge efficiency en een hele zuivere energie vermogen in een batterij steken.  Dat gaat tot en met vermogens van 600 kilowatt.”

De markt waarin Heliox opereert is dynamisch en vooral hard op weg volwassen te worden. En projecten in Nederland zijn voor Heliox uiterst belangrijk. Van Haperen: “In de markt zien we dat het van kleine projecten naar hele grote projecten gaat, in nog geen paar jaar tijd. Een project waar ik op zal inzoomen is Schiphol. Daar hebben we voor 13 megawatt aan vermogen neergezet om honderd bussen 24 uur per dag van energie te voorzien.” Daarmee vormt deze infrastructuur tot dusver het grootste snellaadnetwerk voor openbaar vervoer ter wereld.

“Wij zijn een technologisch bedrijf en ontwikkelen snel. Ook kunnen we flexibel zijn. Dat is belangrijk in deze markt omdat geen project hetzelfde is. Er komt heel veel maatwerk bij kijken”, zegt Van Haperen.

‘Onze bussen rijden langer’

Ondanks dat in China de meeste elektrische bussen zijn te vinden, is de Heliox-medewerker vol vertrouwen over zijn thuismarkt: “In Europa gaat het de komende jaren ook hard. Van projecten van enkele bussen groeien we naar honderd, tweehonderd bussen per keer. De elektrificatie zet steeds sneller door. In China hanteren ze een andere strategie dan die wij hanteren. Vanwege het tussenladen kunnen onze bussen langer rijden. En er is altijd een afweging te maken tussen het gewicht van de accu’s en het aantal passagiers”, aldus Van Haperen.

In Eindhoven rijden inmiddels 43 elektrische bussen rond die met laders van Heliox worden opgeladen, na Schiphol het grootste project in Nederland. Ook in Groningen en Maastricht zijn grote projecten gaande. “Om de gehele switch te maken is meer volume nodig. De innovatie zit in de volledige keten, waar ook de energietransitie om de hoek komt kijken. Lokaal opgewekte energie zal worden ingezet om bussen te laden. Denk aan local storage of energiebuffering.”

Virtual power plant

En ook voor het terug leveren van energie is Heliox klaar, zegt Van Haperen: “Onze laders zijn bidirectioneel en kunnen dus ook energie vanuit de batterij terug aan het net geven. De komende twee jaar is het misschien nog geen business case, operators willen nu dat die bussen gewoon rijden. Maar als je straks vijftig tot honderd bussen op een punt opstelt, dan kunnen zij heel snel energie terug leveren aan het net. Dan heb je een virtual power plant staan.”

Uiteindelijk wil de business development manager vooral optimisme uitstralen: “Ik wil mijn toehoorders meegeven dat Nederland een leidende rol in Europa en de wereld heeft als het gaat om elektrisch vervoer, vooral in heavy duty applications. De technologie is betrouwbaar en stabiel. En daar komt de gehele energietransitie nog bij. Ik zie een meer dan gezonde toekomst tegemoet.”