De DBCxA heeft mede tot doelstelling om een goede match voor commissioning te maken tussen aanbieders en opdrachtgevers. Bertus Toering, eigenaar van ET Management and Advice en specialist in commissioning, werkt onder andere voor de Rijksvastgoedbedrijf, Microsoft en de VU. Hij werkt samen met een aantal collega’s in werkgroepen aan het optimaliseren van commissioningstrajecten.
Door: Dimitri Reijerman
Bij de Dutch Building Commissioning Association (DBCxA) is Toering momenteel betrokken in een projectgroep die zich richt op commissioningsplannen en -processen. Hij legt in kort uit wat in zijn ogen het commissioningswerk precies is: “In feite is commissioning vrij eenvoudig uit te leggen aan een leek”, zegt Toering: “Ik sla het even heel plat: het is het keuren en testen van installaties. Onder keuren kijk je bijvoorbeeld in de beginfase naar de vraag of er goede materialen worden gebruikt. Maar ook of al het materiaal schoon is en niet beschadigd. Dat doe je met visuele controles.”
Hij vervolgt: “Naarmate een project vordert, worden installaties op elkaar aangesloten en dat ga je vervolgens testen. Dat kunnen werkbouwkundige installaties zijn, maar ook elektrotechnische installaties, brandmeldsystemen en securitysystemen. Uiteindelijk doe je nog een integrale test. Dan ga je alle aan elkaar gekoppelde systemen tegelijk testen tijdens een iSAT (Integrated Site Acceptance Test of SIT, Site Integrated Test. Sommige collega’s noemen dat een TOAT, een Total Operational Acceptance Test.”
Meer aandacht
Commissioning kan in de bouwwereld nog wel wat meer aandacht krijgen, zegt Toering. Want sommige installatiebedrijven zien het nog als een sluitpost: “Ik merk zelf als zelfstandige dat ik nog vaak te laat gevraagd wordt. Dan denkt een bedrijf twee maanden voor een oplevering ‘ik moet nog wat testen’ en dan wordt ik pas gebeld. Vervolgens moet ik snel alle testprotocollen gaan uitschrijven en de installaties nog helemaal opnemen met de documentatie. Dat is soms veel te laat.”
Hij pleit er dan ook voor om dit traject zo vroeg mogelijk in te zetten: “Je moet zorgen dat je er bij de ontwerpfase al bij bent. Want dan wordt de richting bepaald, met name welke componenten er ingekocht gaan worden. Dat gaat van koelmachines tot armaturen. Ook worden keuzes gemaakt in leveranciers. In die beginfase wordt heel veel documentatie bij hen opgevraagd. Die documentatie heb je later weer allemaal nodig. Want commissioning is niet alleen in het veld testen, maar ook alle documentatie moet op orde zijn.” Kortom: van specificaties van machine, visuele rapportage, meet- en testrapporten, As Built tekeningen tot en met instructie- en bedienvoorschriften. GDP (Good Document Practice). En als laatste: De seizoengebonden testen.
Dat laatste is lang niet altijd het geval: veel slecht verlopen commissioningstrajecten zijn in de ogen van Toering te wijten aan slecht documentenbeheer: “Dat is best jammer. Als je ons er vroeg er bij zou halen om ons te laten meekijken kun je dit voorkomen. Vaak worden die digitale documenten door een werknemer in een eigen mapje bewaard, maar als iemand overstapt naar een andere werkgever ben je alles kwijt.”
Toering heeft voor een aantal projecten in de farmaceutische industrie gewerkt en daar kunnen in zijn ogen menig installatiebedrijven een goed voorbeeld aan nemen. “Daar moet echt alles goed vastgelegd worden”, zegt hij. “Als je met medicijnen bezig bent, ben je met mensenlevens bezig.”
Verdere professionalisering
Kortom, genoeg werk om het commissioningsvakgebied verder te professionaliseren. En daarmee is de DBCxA volop bezig, zegt Toering: “De organisatie wil een register aanleggen waarin mijn collega’s en ik geregistreerd staan. Dat betekent dat je voldoet aan een aantal eisen om commissioning te kunnen doen. Ten tweede willen we proberen een landelijk commissioningsproces in kaart te brengen, en daaronder een commissioningsplan. En in elke bouwfase leg je vast waar je op let en wat je als commissioningsmanager of -autoriteit moet vastleggen. Uiteindelijk wil de DBxCA zo onafhankelijk worden en in feite een soort van keurmerk invoeren.”
Het werk is nog niet klaar, maar Toering zegt afsluitend dat de vaart er goed in zit: “Dat commissioningsplan is dit jaar denk ik wel klaar, het register verwacht ik in het eerste of tweede kwartaal van volgend jaar.”
