Door: Arjan Stigter, Algemeen directeur Ultimoo Group B.V.
Zo zo zo, zeg, mag ik even uitblazen. Wat een gekke tijd maken we mee. Van de ene op de andere dag staat het leven zoals we dat gewend waren volledig op zijn kop. Laat ik beginnen met het voorzichtig uitspreken van mijn tussentijdse conclusie. Los van al het menselijk- en zakelijke leed, wat je natuurlijk niemand toewenst, zijn er ook positieve uitkomsten. Vooral als ik kijk naar de wijze waarop we dagelijks ons werk nu doen.
In ons geval hebben we binnen een dag nagenoeg iedereen thuis aan het werk kunnen zetten. De technische infrastructuur maakte dat mogelijk. Ik was, en misschien ben ik nog steeds wel, een beetje conservatief ingesteld. Thuiswerken is niet voor iedereen weggelegd en ik heb het dan ook in onze bedrijfsvoering nooit echt structureel toegelaten. Nu moest ik wel, had geen keus.
Dit enorme experiment laat zien dat thuiswerken écht wel een oplossing voor de toekomst is. Niet elke dag zoals nu, maar zeker wel gedeeltelijk. De voordelen zijn zowel op het persoonlijke, als zakelijke en maatschappelijke vlak duidelijk. Veel minder reistijd, minder kosten, kleinere huisvesting, blije medewerkers, minder files, minder uitlaatgassen en ga zo maar door. Er is wel een aantal randvoorwaarden die wij hebben gesteld. Want hoe we het ook wenden of keren onze klanten moeten er van op aan kunnen dat we de kwaliteit en performance leveren die men gewend is. En dus letten we op drie elementen; kwaliteit, kwantiteit en tijd. Als aan die voorwaarden wordt voldaan dan zou iemand thuis moeten kunnen werken, ook post-corona. Dat zal een flinke verandering teweeg brengen.
“Los van al het menselijk- en zakelijke leed, wat je natuurlijk niemand toewenst, zijn er ook positieve uitkomsten”
De eerste maand was voor onze klanten een maand van aanpassen.
Nadat we intern van de grootste schrik waren bekomen, werd eveneens duidelijk dat het uitvoeren van incassowerkzaamheden in coronatijd toch wel even in een ander daglicht kwamen te staan. De incassobranche is natuurlijk al niet erg geliefd, maar nu ook nog in deze ellendige tijden mensen en bedrijven vragen hun achterstallige rekeningen te betalen leek voor sommige partijen/opdrachtgevers toch echt niet te kunnen. Een aantal van hen heeft daardoor zelfs besloten om voor een bepaalde periode (helemaal) geen incassozaken te laten behandelen. Anderen zijn wat coulanter geworden in het aangaan van regelingen. Natuurlijk waren deze reacties terecht en passend bij de beginsituatie, even pas op de plaats maken en beoordelen wat het beste kan worden gedaan.
Vanuit onze minnelijke insteek was nu, meer dan ooit, het maken van de gang naar de rechter echt de allerlaatste optie, nog los van het feit dat ook de rechtbanken deels gesloten werden. Kortom de eerste maand was een maand van aanpassen. Onze overheid heeft snel maatregelen genomen die ervoor zouden moeten zorgen dat iedereen juist alle rekeningen kon blijven betalen. Dit is, als je er goed over nadenkt, natuurlijk ook wat er moet gebeuren. Als we de betaling van alle facturen zouden opschorten dan is het leed niet te overzien. Als bijvoorbeeld daardoor salarissen niet kunnen worden uitbetaald dan heb je echt de poppen aan het dansen, dan kom je terecht in een neerwaartse spiraal die lastig te stoppen is.
Gelukkig kwam dan ook al snel het besef dat juist nu zorgdragen voor een tijdige betaling van facturen bijdraagt aan het voorkomen van nog meer ellende. En natuurlijk moet het afdwingen ervan met de grootste zorg gebeuren, maar dat er moet worden betaald en het liefst ook op tijd moet de norm blijven. Maatwerk leveren op specifieke en zichtbaar schrijnende situaties is iets wat we altijd al deden maar komt nu wat vaker voor. Kortom eigenlijk kun je stellen business as usual met nog meer aandacht voor minnelijke maatwerkoplossingen.
“Als we de betaling van alle facturen zouden opschorten dan is het leed niet te overzien”
De debiteur maakt eigenlijk (nog) geen misbruik van de situatie
Daar waar we ons intern moeten aanpassen en onze klanten een weg moesten vinden in het nieuwe normaal, hebben we geconstateerd dat debiteuren vooralsnog niet vaak terugvallen op corona als reden om niet te betalen. Ik heb het vermoeden dat dit wellicht nog wel even op zich laat wachten. Natuurlijk zijn er mensen of bedrijven die hierdoor al geraakt zijn en daardoor financiële problemen hebben gekregen. Maar die krijgen dan ook een speciale behandeling die nodig is om grotere problemen te voorkomen. Corona gebruiken als smoes om niet te betalen is natuurlijk een ander punt.
Als je bezig bent met het innen van schulden is het maken van onderscheid tussen dat wat écht is of slechts een smoes, het moeilijkste wat er is. Stel je voor dat je iemand niet gelooft die echt een probleem heeft, dat komt niet meer goed. Maar andersom is het net zo fout, wat als je iemand gelooft die toch geen probleem heeft. Dit onderscheid kunnen maken was al een kunst op zich maar is nu nog iets meer aan de orde. Juist dat maakt dat incasso een vak is waarbij de menselijke maat een belangrijk gegeven is. Incasso in coronatijd is richting debiteuren nog steeds een kwestie van goed luisteren, blijven communiceren en oplossingen aandragen. De meeste debiteuren willen geholpen worden en dat is dan ook precies wat er moet worden gedaan.
Zelf verwacht ik dat de echte klap nog moet komen, als de nieuwe economie weer op gang is gekomen dan moet nog maar blijken of dat die voor iedereen positief is. Er zullen onherroepelijke meer faillissementen volgen en er zullen meer mensen met problematische schulden komen. Laten we daarom met elkaar afspreken dat iedereen die kan betalen dat ook op tijd doet en geen misbruik maakt van deze situatie. Het geld moet blijven rollen en de norm blijft dat je dat wat je koopt of leent moet betalen.
“Als je bezig bent met het innen van schulden is het maken van onderscheid tussen dat wat écht is of slechts een smoes het moeilijkste wat er is.”
Hoe kunnen we de schade beperken?
Nu we de eerste fase achter ons laten dienen we ervoor te zorgen dat de schade wordt beperkt. Dit vraagt om een nauwe samenwerking in de schuldenketen. Van schuldeiser naar incassobureau, naar deurwaarder, naar rechtbank, naar schuldhulpverlening en terug. Er zal in eerste instantie moeten worden geprobeerd een minnelijke oplossing te vinden, maar laten we daar alsjeblieft niet in doorslaan. Bijvoorbeeld het wettelijk verplicht maken dat een vordering in termijnen mag worden afbetaald lijkt fantastisch maar zal in de hand werken dat ook betalingen die wel op tijd kunnen worden gedaan vertragen.
Het kwijtschelden van schulden is ook zo’n onderwerp waarover partijen van mening verschillen. We gaan straks meemaken dat problematische schulden een vlucht nemen. In dat stadium moeten we er goed mee omgaan en daar waar mogelijk water bij de wijn doen. Het allerbelangrijkste is dat we er samen voor zorgen dat we het schuldenmonster niet te groot laten groeien. Het niet meer kunnen betalen is een duidelijk gevolg van financiële problemen waar we wat aan moeten doen, maar de oorzaak ligt vaak in dezelfde lijn, namelijk niet betaald krijgen! Niet betaald krijgen maakt dat je over onvoldoende liquide middelen beschikt met als gevolg dat je niet meer kunt betalen. Met andere woorden de oplossing ligt aan het begin van de keten, de norm is en blijft dat je op tijd moet betalen. Als we dit laatste als uitgangspunt nemen dan kunnen we de schade beperken, het uitstellen van betalingen of als laatste redmiddel het kwijtschelden van schulden moeten we niet als de oplossing van het probleem zien.
“het allerbelangrijkste is dat we er samen voor zorgen dat we het schuldenmonster niet te groot laten groeien.”
Arjan Stigter
Algemeen Directeur
Ultimoo Group B.V.