Tekst: Marion de Graaff, Tekstbureau ’t Kofschip.
TVVL en FHI ontwikkelen een nieuwe opleiding: Lead Engineer Gebouwautomatisering en -beheer. In het voorjaar van 2021 gaat de opleiding van start. ‘Dit voorziet in een behoefte.’
Een opleiding Lead Engineer Gebouwautomatisering en -beheer bestond nog niet. Om te peilen of er belangstelling voor zou zijn, zetten FHI en TVVL een enquête uit. Uit de respons blijkt dat er een duidelijke behoefte is aan een opleiding op engineerings- en ontwerpniveau voor Gebouwautomatiseringssytemen, die de leerlijn naar de functie Systeemarchitect Gebouwautomatisering en Beheer complementeert.
Curriculum vastgesteld
Martin Hof (FHI) en Jos Bijman (TVVL) zijn druk met de voorbereidingen. ‘Een speciaal ingestelde werkgroep heeft de leerdoelen bepaald en het curriculum voor de opleiding vastgesteld. Ook zijn we al bezig met het zoeken van ontwikkelaars en docenten’, vertelt Hof. ‘We zien om ons heen dat automatisering in gebouwen toeneemt. Om gebouwautomatiseringsprojecten te engineeren en uit te voeren zijn goed opgeleide technici nodig. Het is van belang dat zij over voldoende kennis beschikken om multidisciplinaire automatiseringsconcepten te kunnen uitwerken, maar ze vervolgens ook projectmatig te kunnen realiseren. Daar zien we een taak voor de Lead Engineer Gebouwautomatisering- en beheer. Bijman; ‘Hij/zij is straks de spreekwoordelijke spin in het web van het realisatieproces en heeft met verschillende technische disciplines in het gebouw te maken. Hij stuurt vanuit zijn rol de verschillende engineers van de afzonderlijke disciplines aan, zoals klimaattechniek, toegangscontrole, verlichting etc. In een project zal de Lead Engineer de enigneer/ontwerper en de Systeemarchitect de eindverantwoordelijke zijn. Het is dus belangrijk dat ze elkaars vakgebied goed kennen. Daarom wordt de opleiding Lead Engineer gebouwautomatisering en -beheer inhoudelijk afgestemd met de opleiding Systeemarchitect. Op die manier ontstaat een doorlopende leerlijn, van mbo tot phbo.’ De ontwikkeling van de opleiding wordt mede mogelijk gemaakt door OTIB, het opleidings- en ontwikkelingsfonds van de Installatiesector.
Aanspreekpunt
De concrete invulling van de functie Lead Engineer Gebouwautomatisering- en beheer is het uitwerken en engineeren van de door de systeemarchitect ontworpen automatiseringsconcepten. Daar horen allerlei taken bij, zoals het monitoren, rapporteren en zorgen voor een tijdige projectuitvoering. Communicatie is ook belangrijk; de Lead Engineer Gebouwautomatisering- en beheer is voor alle partijen het aanspreekpunt. De nieuwe opleiding richt zich voornamelijk op de technische aspecten van Gebouwautomatisering. ‘De opleiding is bedoeld voor technici die werkzaam zijn bij bedrijven in de meet- en regeltechniek, installatiebedrijven, adviesbureaus’, vertelt Martin Hof, ‘of mogelijk als technisch gebouwbeheerder.’ Jos Bijman vervolgt: ‘In tien lesdagen zal een breed scala aan onderwerpen aan bod komen. ‘Het gaat om engineering van gebouwautomatisering met kennis van webapplicaties, software, IoT, netwerken, ICT, security, dataverwerking en duurzaam gebouwbeheer en energiemanagement. Omdat de integratie van de verschillende disciplines cruciaal is bij gebouwautomatiseringssystemen zal daar dus veel aandacht voor zijn.’
Leerdoelen
‘Er is wel een bepaalde basiskennis en – niveau nodig, want het is een postmbo-opleiding’, zegt Hof. ‘De leerdoelen zijn deels inhoudelijk technisch, maar ook op analytisch en strategisch gebied wordt er wat van de student verwacht. Naast theoretische lessen zal de opleiding ook bestaan uit het uitvoeren van opdrachten. De specifieke leerdoelen die we hebben vastgesteld, zijn best pittig. Het gaat om kennis van verschillende (web)applicatievormen en data-uitwisseling tussen applicaties, en om kennis van ICT netwerken t.b.v. de integratie van gebouwautomatisering binnen het ICT netwerk. Maar ook kennis van duurzaam beheer en onderhoud en het beargumenteren en toepassen van de benodigde energiemonitoring. Bijman: ‘Maar het gaat verder. Een Lead Engineer moet een functioneel ontwerp voor de gebouwautomatisering op kunnen stellen, op de hoogte zijn van procedures t.b.v. ICT-security en ze toepassen, en kunnen omgaan met data. Verder is het belangrijk dat hij/zij een vergelijking kan maken tussen digitale platforms/protocollen en een gemaakte keuze beargumenteren, het PvE Gebouwautomatisering en de van toepassing zijnde informatie kan beoordelen en analyseren, en tenslotte de benodigde hardware- en gebouwautomatiserings-componenten kan specificeren en de toepasbaarheid ervan kan beoordelen. Alles bij elkaar is het niet niks! Wie deze opleiding in de toekomst afrondt, heeft gedegen kennis en kunde op het gebied van gebouwautomatisering.’