De prijsstijgingen in de componentensector rijzen de pan uit. De coronapandemie, problemen in de energiesector, tekorten aan grondstoffen en de oplopende personeelstekorten zorgen ervoor dat bedrijven onvoldoende aan de enorme vraag naar componenten kunnen voldoen. FHI sprak met Niels Braams, directeur van Würth Elektronik Nederland, over de grondstofcrisis en over hoop aan de horizon.
“De vraag vanuit de markt is abnormaal hoog en het aanbod van grondstoffen abnormaal laag waardoor prijzen exploderen. Ik heb dit nog niet eerder meegemaakt in de twintig jaar dat ik in deze branche werk,” steekt Braams van wal. “ Overal in de supply chain zitten bottlenecks. Door corona is de levering van grondstoffen een probleem. Fabrieken moesten onverwachts sluiten op last van de overheid en het transport is maanden aan banden gelegd. Tegelijk is de vraag vanuit de markt in korte tijd zo hard gestegen dat leveranciers het simpelweg niet kunnen bijhouden.”
Perfecte storm
“Vergelijk het met ‘de perfecte storm’ waarbij alles tegelijk samenkomt. Door corona werken mensen meer thuis en neemt de behoefte aan elektronische apparaten toe, zowel voor werkdoeleinden als voor vermaak. Maar corona is niet het enige probleem. In de automotive-industrie vindt momenteel een omslag plaats. De vraag naar e-mobility schiet omhoog waardoor de vraag naar componenten evenredig toeneemt. De uitrol van het 5G-netwerk zorgt ook voor een vraagpiek naar nieuwe hardware. Kortom: de behoefte aan elektronica is hoger dan ooit tevoren.”
Frustrerend
Daar komen de problemen in de energiesector bij, samen met het wereldwijde personeelstekort. “Vooral dit laatste is erg frustrerend. Het komt voor dat schepen met onderdelen weken in de haven liggen, omdat er geen mankracht is om te lossen en de spullen te vervoeren.” De grootste crisis vindt volgens Braams plaats bij de halfgeleiders. “De productie van halfgeleiders is nu al uitverkocht voor 2022. Je kan dus op zijn vroegst een order plaatsen voor 2023.”
Componenten hamsteren
Braams ziet dat dubieuze partijen op de tekorten inspelen door oude onderdelen als nieuw te verkopen tegen de hoofdprijs. Ook zijn er klanten die gaan hamsteren. “Ze kopen massaal in en beseffen niet wat de effecten zijn van te lange eigen opslag van onderdelen. Het is belangrijk dat je componenten onder de juiste condities opslaat. De luchtvochtigheid, verpakking en de temperatuur van de opslagplaats zijn essentieel om de kwaliteit te waarborgen. Klanten die zes maanden voor productie een stapel dozen inkopen en in een vochtige garage thuis neerzetten, komen van een koude kermis thuis. Ze bellen ons dan in paniek op omdat de onderdelen zijn aangetast en zich niet meer makkelijk laten solderen. Hamsteren is absoluut niet de oplossing.”
Goed plannen
Maar wat is de oplossing dan wel? “Op korte termijn is die er niet,” geeft Braams toe. “Wij proberen onze klanten tijdig in te lichten over gewijzigde levertijden. We leggen uit dat de reguliere levertijden onhaalbaar zijn in de huidige markt en dat ze hun planning daarop moeten aanpassen. De meeste klanten begrijpen dit wel, maar er zijn altijd mensen die denken dat ze het beter weten of dat we de situatie expres negatief voorstellen om snel orders binnen te halen. Die gaan dan elders ‘shoppen’ en lopen op een gegeven moment tegen de lamp. Goed plannen is het enige wat je kan doen om de crisis op korte termijn het hoofd te bieden. En je moet accepteren dat de prijzen hoger zijn dan de afgelopen jaren.”
Nee verkopen
Niet iedereen is even begripvol als het gaat om prijsstijgingen. “Sommige klanten weigeren meer te betalen en verwijzen naar prijsstellingen uit het verleden. Ze beseffen niet dat het een wereldwijd probleem is. Vaak stellen ze hun bestellingen uit tot het te laat is. De onderdelen zijn verkocht of de levertijd is n?g verder opgelopen. Wij hebben gelukkig veel voorraad liggen, maar die begint ook langzaam op te raken. Er komt misschien een moment dat we ‘nee’ moeten verkopen. Dan sta je als bedrijf voor de keuze: aan wie gaan we leveren? Bij ons is het zo dat de klanten die het eerste bestellen, als eerste de spullen krijgen. De semiconductorindustrie kiest soms voor de hoogste bieder, met alle gevolgen van dien. Neem bijvoorbeeld de automotive industry. Zij wilden niet mee met de prijzen. Nu staan ze achteraan met de leveringen en moeten alsnog de hogere prijzen betalen.”
Nieuwe inzichten
Het is onvermijdelijk dat de consument de prijsstijgingen in de broekzak gaat voelen. Maar er glooit ook hoop aan de horizon: “De grondstofcrisis levert nieuwe inzichten op. Het heeft duidelijk gemaakt dat de componentensector te afhankelijk is van Azië. Dit heeft te maken met de lage lonen waardoor de inkoopprijzen scherp zijn. Er moet iets veranderen op dat terrein. “ Braams heeft daar wel ideeën over. “Er zijn twee opties. Of je accepteert het feit dat je meer betaalt voor een product dat in Europa is gemaakt. We zien dat sommige bedrijven hiervoor kiezen. Ze maken bewust reclame met ‘Made in Europe’. De tweede optie is fabrieken voor componenten neerzetten in Europa. Als we meer investeren in automatisering hebben we minder personeel nodig en kunnen we concurreren met lage-lonen-landen.”
Toekomstvisie
Dit jaar staat voor Braams en zijn collega’s in het teken van zoeken naar oplossingen. “Het liefst zie ik in de nabije toekomst fabrieken van heel de componenten-supply-chain in Europa staan zodat we minder gevoelig zijn voor invloeden van buitenaf. Tot die tijd proberen we onze klanten zo goed mogelijk te informeren om zo samen het hoofd te bieden aan de grondstofcrisis.”
