Om deeltjestellingen in olie- en brandstofmonsters en, afhankelijk van de branche, ook in hydraulische vloeistoffen op waterbasis, op een vereenvoudigde en uniforme manier weer te geven, worden ze vaak gerapporteerd in reinheidsklassen volgens de gekozen rapportagestandaard.
Hieronder willen we u kennis laten maken met de meest voorkomende en belangrijke internationale normen:
- ACTUEEL GELDIGE REINHEIDSNORMEN
ISO 4406:2017
-Geschiedenis en reikwijdte: In 1999 verving ISO 4406:1999 de vorige ISO 4406:1987.
De laatste revisie heet ISO 4406:2017.
ISO 4406 wordt voornamelijk gebruikt in de hydraulische industrie, maar bedrijven in de filtratie-, brandstof- en automobielindustrie passen deze norm ook toe.
-Deeltjesgroottes: De reinheidsklassen volgens ISO 4406 worden bepaald door de cumulatieve aantallen deeltjes volgens de deeltjesgroottes >4µm(c), >6µm(c) en >14µm(c).
Om te voldoen aan het ISO-normeringsproces zijn de deeltjesgroottes opnieuw gedefinieerd. Deeltjesgroottes worden nu weergegeven als µm(c), waar (c) aangeeft dat de deeltjesteller is gekalibreerd volgens ISO 11171. Hierdoor kunnen de oude en nieuwe metingen gemakkelijk worden geïdentificeerd en gedifferentieerd. 1 µm volgens ISO 4402 is ongeveer gelijk aan 4 µm(c) volgens ISO 11171.
-Kalibratie: De ISO 4406-rapportagestandaard is gebaseerd op de kalibratiestandaard ISO 11171. Het gebruikte kalibratiemedium heet ISO MTD (ISO Medium Test Dust) en werd geïntroduceerd na het einde van de productie van ACFTD (Air Cleaner Fine Test Dust), dat eerder gebruikt werd om deeltjestellers te kalibreren volgens ISO 4402.
SAE AS4059
-Geschiedenis en reikwijdte: SAE AS4059 is ontwikkeld om de NAS 1638-standaard op te volgen en om de bestaande nadelen te elimineren. Zo heeft SAE AS4059 de traceerbaarheid van de gebruikte kalibratiestandaard (zie onder), daar waar NAS 1638 geen traceerbaarheid had.
SAE AS4059 wordt voornamelijk gebruikt door het leger en bedrijven uit de lucht- en ruimtevaart en de offshore olie- en gasindustrie.
-Deeltjesgroottes: Afhankelijk van de toepassing worden 5 of 6 reinheidsklassen gerapporteerd.
Voor 6 klassen worden ze weergegeven in: > 4 µm(c), 6 µm(c), 14 µm(c), 21 µm(c), 38 µm(c) en 70 µm(c).
Voor 5 klassen worden ze weergegeven in: >6 µm(c), 14 µm(c), 21 µm(c), 38 µm(c) en 70 µm(c).
Dit is de laatste revisie die de A-F (6 kanalen) en B-F (5 kanalen) uit het standaardrapportageresultaat heeft verwijderd. Het resultaat wordt gerapporteerd volgens de grootste classificatiecode van de deeltjesgroottekanalen met de letters “cpc” ervoor (cumulatieve deeltjestelling). Een resultaat wordt bijvoorbeeld weergegeven als SAE AS4059F cpc 4.
-Kalibratie: Net als bij de ISO 4406-standaard is SAE AS4059 gebaseerd op de ISO 11171-kalibratiestandaard.
GOST 17216:2001
-Geschiedenis en reikwijdte: De Russische militaire norm GOST 17216:2001 speelt een centrale rol bij het uitdrukken van de reinheid van oliën en brandstof in alle militaire en civiele toepassingen. Dit geldt voor Rusland, alle GOS-landen en enkele Aziatische landen die leveren aan de Russische markt.
-Deeltjesgroottes: Afhankelijk van de interpretatie worden reinheidsklassen voor verschillende deeltjesgroottes tussen 0,5 µm en 200 µm bepaald.
-Kalibratie: GOST 17216:2001 is gebaseerd op de kalibratiestandaard ISO 4402.
- VEROUDERDE REINHEIDSNORMEN
NAS 1638
-Geschiedenis en reikwijdte: NAS 1638 is de voorloper van SAE AS4059. Omdat het de oudste reinheidsnorm is, is het bij de meeste gebruikers bekend. Oorspronkelijk ontwikkeld in de jaren 60 als richtlijn voor de reinheid van hydraulische vloeistoffen in de luchtvaartindustrie, werd het al snel overgenomen door andere industrieën.
-Deeltjesgroottes: De reinheidsklassen volgens NAS 1638 worden bepaald door de differentiële aantallen van de deeltjesgroottes tss 5 tot 15 µm, 15 tot 25 µm, 25 tot 50 µm, 50 tot 100 µm en >100 µm.
-Kalibratie: om de resultaten uit te drukken volgens NAS 1638, werden automatische deeltjestellers meestal gekalibreerd volgens ISO 4402. Aangezien er in 1964 geen deeltjestellers werden ontwikkeld toen NAS 1638 werd gepubliceerd, zijn de eerste kalibratiestandaarden achteraf aangepast aan NAS 1638. De productie van het ISO 4402 kalibratiemateriaal ACFTD stopte in 1999 en kalibraties volgens ISO 4402 zijn sindsdien niet meer effectief.
PAMAS heeft echter nog een grote voorraad van dit ACFTD-kalibratiemateriaal en kan op verzoek kalibraties leveren volgens ISO 4402 als de toepassingen van de klant of legacy-projecten deze norm vereisen.
ISO 4406:1987
-Geschiedenis en reikwijdte: De voorloper van ISO 4406:1999 is vandaag alleen relevant als referentiewaarde of om historische redenen.
-Deeltjesgroottes: De reinheidsklassen volgens ISO 4406:1987 worden bepaald door de cumulatieve aantallen van de deeltjesgroottes >5 µm en >15 µm (soms ook >2, >5 en >15 µm).
-Kalibratie: ISO 4406:1987 is gebaseerd op de kalibratiestandaard ISO 4402.
Zie ook www.pamas.de en de blog aldaar